|
SAĞLIKLI BESLENME
Vücudumuz
biyolojik bir fabrika gibidir. Çalışabilmesi için bazı maddelere
gereksinim duyar. Bu maddelere besin maddeleri diyoruz.Vücudumuz
aldığımız besinleri bir takım kimyasal işlemlere tabi tutarak enerji elde
eder, yeni hücrelerin yapını sağlar, diğer hücrelerin canlılığını korur.
Kısacası beslenme, vücudun gereksinimlerini sağlamak amacı ile yapılan bir
işlevdir. Beslenmede amaç vücudun isteklerini yeteri kadar sağlamak ve
vücuttaki dengeleri korumaktır.Temel besin maddeleri, yağlar, şekerler ve
proteinlerdir. Şekerler, genelde hazır enerji kaynaklarıdır. Yağlar, hem
çok yüksek enerji içerirler hemde hücre yapılarında yerlerini alırlar.
Proteinler ise yapı malzemeleridir. Yağlar, şekerler ve proteinler aynı
zamanda değişik bağ yapıları ile birleşerek hayati molekülleri
oluştururlar.Dengeli beslenmede amaç, vücudun besin gereğinin kişiye göre
tam olarak alınmasıdır . Herkesin bir yaşam tarzı ve yaşama ortamı vardır,
buna göre besinsel gereksinimleri değişiklik gösterir.Vücudun en temel
gereksinimi enerjidir. Vücudun, yaz kış sıcaklığını 37.5 C de korunması
büyük bir enerjiye gerek duyar. Vücudumuzdaki bütün organlar da
çalışmaları için enerjiye gereksinim duyarlar. Kalbin kasılması ve kan
pompalaması, akciğerlerin hava alabilmek için genişlemesi için hep enerji
gerekir. Tüm besin maddeleri belli bir enerji değeri taşırlar. Ağır
işlerde çalışanların daha çok enerjiye ihtiyaçları vardır. Gelişme ve
büyüme dönemleride enerjinin çok gerektiği dönemlerdir. Yaşlılıkta veya
oturarak ofis işi yapanlarda enerji gereksinimi diğer kişilere göre daha
azdır. Eğer gereğinden fazla enerji besinlerle alınırsa, vücut bu enerjiyi
daha sonra kullanmak amacı ile yağa çevirir ve yağ depolarında saklar.
Herkesin yağ deposu vardır, miktarı kişiden kişiye değişir. Yağ dokular
arttıkça vücudun ağrlığı artmaya başlar, gereksiz yere fazla kilolar
taşınmak zorunda kalır. Ayrıca yağ depoları bu kadar arttıran , fazla
kalori alınması beslenme dengesininde bozuk olduğunun en güzel
göstergesidir.Sağlıklı bir beslenme, beslenme alışkanlıklarının sağlıklı
olması ile sağlanır. Beslenme asla bir sıkıntıdan kurtulma yöntemi
değildir. Sıkıntılar ve stressler daha fazla yememize neden
olurlar.Sağlıklı bir beslenme planı yapabilmek için öncelikle ne kadar
kaloriye ihtiyaç olduğunu ortaya koymak gereklidir. Daha sonra bu kalori
gereksinimi, temel besin maddelerinden belirli oranlarda alınmalıdır.
Yağlar, şekerler ve proteinlerin oranları yine kişinin yaptığı işe,
yaşına, yaşadığı topluma, iklime ve daha bir çok faktöre göre
düzenlenmelidir. Eğer genel olarak bakarsak beslenmede proteinler % 15 -
20, yağlar % 25 - 30 ve karbonhidratlar (şekerler) % 55 - 65 oranlarında
yer almalıdır.Sağlıklı beslenmede bir diğer konu da besinlerin alınma
zamanlarıdır. Bütün gereksinimin bir kerede alınması sorunlara neden olur.
Son zamanlarda 3 öğün beslenme yerine 5 - 6 küçük öğünle beslenmenin daha
sağlıklı olduğu gösterilmiştir. Toplam kalori küçük öğünlerle alınır. Gün
boyu enerji gereksinimi fazla olduğundan, daha çok enerji sağlıyan besin
maddelerini günün erken saatlerinde alınması gereklidir. Gece boyu vücudun
kendisini tamir ettiği bir dönemdir, akşam saatlerinde daha az besin
alarak sindirim sistemininde dinlenmesini ve kendini onarması için zaman
vermelidir.Sağlıklı beslenme bir bilimdir. Burda yazılanlar, genel bir
bakış oluşturmak amacı ile verilmiştir. Eğer kilo sorunlarınız oluyor ise
ve bunlardan kurtulmak istiyorsanız, herşeyden önce beslenme rejiminizin
yanlış olduğunu ve mutlaka sağlıklı bir beslenme rejimine geçmeniz
gerektiğini düşünmelisiniz. Size bu konuda diyet ve beslenme uzmanları
yardım edeceklerdir.Unutmayınız beslenme şeklinize belirli bir süre ara
vermek ve rejim yaparak gerçek anlamda kilo veremezsiniz veya alamzsınız.
Rejim süresi sonrasında eski sağlıksız beslenme rejiminize döndüğünüzde
kısa zamanda kaybettiğiniz kilolar geri gelecektir
Sağlıklı bir beslenme, sağlıklı besinlerin doğru miktarlarda alınması ile
sağlanır. |
